Provinciale Statenverkiezingen gecheckt
Wilders stort zich vol op het asielbeleid, CDA juicht om lage belastingen en Rutte maakt zich zorgen over de ‘linkse wolk’. Oftewel: de campagnes voor de Provinciale Statenverkiezingen zijn in volle gang. Samen met Pointer en AD checkte Nieuwscheckers deze week diverse beweringen van politici en uit verkiezingsprogramma’s. In deze nieuwsbrief geven we een overzicht van de factchecks en maken we ons op voor de laatste dagen van de marathon. Met op de finishline het factcheckdebat in Beeld en Geluid op 15 maart. Dat wil je niet missen!
Factcheckmarathon draait op volle toeren
De straten overspoelen met campagneposters, elk reclameblok bevat wel een campagnevideo en zelfs je buurvrouw heeft haar politieke voorkeur op de ruit geplakt. Het is weer volop verkiezingstijd! Nieuwscheckers stond deze week met Pointer en AD in de startblokken om zo veel mogelijk beweringen van politici over de Provinciale Statenverkiezingen te checken. We vatten een aantal checks voor je samen:
Wilders overdrijft betrokkenheid CDA bij huisvesting asielzoekers
Asiel is tijdens alle verkiezingen een onvermijdelijk onderwerp. Geert Wilders sprak zich op 3 maart uit over huisvesting van asielzoekers in Amersfoort en Horst aan de Maas. De PVV-leider beweerde dat in deze gemeenten alle woningen door toedoen van het CDA worden toegewezen aan asielzoekers. Nieuwscheckers concludeert dat Wilders met deze claim overdrijft. In werkelijkheid namen deze gemeenten de afgelopen maanden tijdelijke maatregelen om statushouders versneld aan woonruimte te helpen. Bovendien zijn de verantwoordelijke wethouders geen CDA’ers.
VVD richt zich op ‘linkse wolk’
Een verkiezingsstrijd wordt doorgaans gekenmerkt door wederzijdse verwijten. Zo beweerde Mark Rutte tijdens de aftrap van de VVD-campagne afgelopen zondag dat GroenLinks en PvdA de boerenstand overbodig vinden. Dit klopt niet. Op de websites van beide partijen is te lezen dat ze pleiten voor minder intensieve veeteelt en een kleinere veestapel, maar dit betekent niet dat ze vinden niet dat boeren niet langer nodig zijn in Nederland. Lees onze hele check hier.
Ook op het gebied van veiligheid richt VVD de pijlen op GroenLinks en PvdA. Op sociale media insinueerde de VVD dat PvdA en GroenLinks de gevangenisstraf op doodslag wilden maximeren op 15 jaar. Dat klopt niet, beide partijen stemden weliswaar tegen de verhoging naar 25 jaar, maar waren wél voor een verhoging naar 20 jaar. Het hele verhaal vind je hier.
De CDA-prijs voor laagste belastingen gaat naar… Noord Holland!
CDA presenteert in haar verkiezingsplannen vol trots dat Noord Holland de laagste belastingen van Nederland heeft. Nieuwscheckers nam deze bewering onder de loep. Volgens de cijfers kan je inderdaad het best naar Noord-Holland rijden voor lage provinciale belastingen. Zonder auto of motor ben je overigens helemaal goedkoop uit, dan betaal je geen enkele provinciale belasting.
Grafiekpolitie tikt PvdA op de vingers
PvdA en GroenLinks pleiten voor een verhoging van het minimumloon naar 14 euro per uur. De PvdA liet in een staafgrafiek zien hoe veel dat zou uitmaken. De cijfers kloppen, maar de grafiek stelt het verschil met het huidige minimumloon groter voor dan het is. Hieronder laten we zien hoe de eerlijke grafiek eruit zou zien. Het hele verhaal, inclusief reactie van de PvdA, lees je op onze website.
Verkiezingsprogramma’s vervagen provinciegrenzen
Wat BBB betreft komt de Betuweroute naar Zeeland. Als we het Zeeuwse verkiezingsprogramma van de partij moeten geloven in ieder geval. Nadat Pointer de partij hierop had gewezen, bleek dat de twee fragmenten uit de programma’s voor Gelderland en Friesland per ongeluk naar Zeeland waren gekopieerd.
Dat meerdere partijen de provinciegrenzen niet zo nauw nemen, blijkt uit onderzoek van Pointer, AD en Nieuwscheckers. De programma’s van onder andere Forum voor Democratie, JA21 en Partij voor de Dieren zijn voor elke provincie vrijwel identiek. Andere partijen hebben juist hele specifieke plannen voor elke provincie.
Ook gecheckt tijdens de marathon…
Hulporganisaties reageren boos op een bewering van Mark Rutte waarin hij ngo’s onterecht linkt aan mensensmokkel. [AD] [NOS]
Door stikstof vallen eikenbomen in Natura 2000 gebied De Brabantse Wal bij bosjes om. Volgens Mirjam Bikker (CU) komt dat door stikstof. Dit klopt. [Pointer] [AD]
Volgens Caroline van de Plas (BBB) wordt de hybride warmtepomp voor iedereen verplicht. Deze bewering is onwaar. [Pointer] [AD]
FvD beweert dat het gevaar van radioactieve straling zwaar wordt overdreven. We zouden zelfs met het afval van kerncentrales kunnen bouwen. Dit is gedeeltelijk waar, bouwen kan met natuurlijk radioactief materiaal, maar niet met kernafval. [Pointer] [AD]
We weten van geen ophouden want de factcheckmarathon is ook maandag en dinsdag nog in volle gang! Volg ons op Twitter voor de nieuwste updates of houdt onze website in de gaten. Sta jij ook te popelen om politici te factchecken? Lees dan op isdatechtzo.nl hoe je dat het beste kan aanpakken.
En, minstens zo belangrijk, vergeet vooral niet om te stemmen!
En verder…
De Digital Services Act van de Europese Unie wordt komend jaar ingevoerd. EenVandaag beantwoordt zeven vragen over de belangrijkste veranderingen.
Met meer dan 200.000 volgers is ‘Fake History Hunter’ ontzettend populair op Twitter. NRC sprak Jo Hedwig Teeuwisse, de historicus en factchecker die het account beheert.
Volgens een Twitteraar zou de Nederlandse overheid 3000 boeren willen onteigenen. Knack legt uit waarom deze bewering onjuist is.
Luistertip: NRC checkt de miljardenclaim van Extinction Rebellion
Morgen staat de A12 in Den Haag weer vol met activisten. Op de spandoeken en borden die ze meenemen zal één getal opvallen; 17,5 miljard. Dit is volgens Extinction Rebellion het bedrag dat de Nederlandse overheid jaarlijks in de fossiele industrie steekt. NRC Vandaag zocht uit waar dit bedrag vandaan komt, maar die vraag blijkt makkelijker gesteld dan beantwoord. Luister de aflevering hier.
Agenda
Maart
13-14 - Factcheck-Marathon Provinciale Statenverkiezingen 2023. Samen met Pointer en AD leggen we maandag en dinsdag de laatste hand aan de factcheckmarathon.
15 - Het factcheckdebat bij Beeld en Geluid in Hilversum. Met workshops van o.a. factcheckers van VRT, Pointer, onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam en Maastricht Universiteit en Beeld & Geluid.
April
20 - Benedmo-webinar: Making factchecks work. Door onderzoekers Michael Hameleers en Marina Tulin. Schrijf je hier in.