Nee, premier Rutte, de Turkijedeal zorgde niet voor 95% minder vluchtelingen
Onze laatste factchecks voor de Europese verkiezingen
Nederland heeft de hoogste veedichtheid ter wereld
Onlangs beweerde Partij voor de Dieren-kamerlid Esther Ouwehand dat Nederland de hoogste veedichtheid ter wereld heeft. Dat klopt, maar het hangt wel af van de berekening. Als je kijkt naar het aantal dieren per hectare landbouwgrond in een land, staat Singapore op nummer 1 en Nederland op nummer acht. Kijk je naar het aantal dieren per hectare van de totale oppervlakte van een land - zoals Ouwehand doet - dan staat Nederland inderdaad bovenaan. Lees meer in onze factcheck.
Ronselen voor prostitutie is ook strafbaar bij psychische dwang
De ChristenUnie en SGP pleiten voor een Europees pooierverbod. De huidige Europese richtlijn is volgens Europarlementariër Peter van Dalen onvoldoende. In een opinieartikel in het Algemeen Dagblad - geschreven door Van Dalen en SGP-kandidaat Bert-Jan Ruissen, staat dat iedere vorm van ronselen strafbaar moet worden. "Oók als de pooier geen fysiek geweld gebruikt, maar wel psychische dwang." Maar het is al verboden om mensen te ronselen onder psychische dwang, concluderen we in onze factcheck.
De verklaring van Bologna dwingt universiteiten niet tot Engels onderwijs
De Dagelijkse Standaard meldde eind maart dat steeds meer opleidingen en colleges in het Engels worden gedoceerd, onder meer door het Europese verdrag van Bologna. Dat verdrag zou verregaande standaardisering en verengelsing van het onderwijs voorschrijven. Maar dat klopt niet, blijkt uit onze factcheck. In de verklaring van Bologna wordt namelijk niet gesproken over het invoeren van Engels als voertaal aan universiteiten.
Nee, premier Rutte, de Turkijedeal zorgde niet voor 95% afname van migranten
In het debat met Baudet, zei premier Rutte dat na het afsluiten van de Turkijedeal de toestroom van vluchtelingen naar Europa met 95% daalde. Die 95% klopt, maar het was niet de Turkijedeal die voor die daling zorgde, zoals je kan lezen in onze factcheck.
FactCheck071: Is de beste markt een zelfstandige markt?
De komende tijd checkt politiek verslaggever Sebastiaan van der Lubben uitspraken uit de Leidse gemeenteraad. De factchecks staan op zaterdag in het Leidsch Dagblad en later op onze website.
Leiden wil in 2022 de beste markt van Nederland hebben. Volgens VVD-gemeenteraadslid Juliette Gilissen is de beste markt een zelfstandige markt, die in handen is van de kooplui zelf. Uit onze factcheck blijkt dat die bewering onjuist is. De titel van 'Beste (Grote) Markt van Nederland' is in 2016, 2017 én 2018 naar een markt gegaan die in overheidshanden is.
Factchecks van andere media
Klopt het dat jaarlijks zes miljoen varkens voortijdig sterven?
De woordvoerder van Stichting Animal Rights betreurde kort geleden tegenover de NOS dat de discussie over de bezetting van een varkensstal in Boxtel voornamelijk gaat over de manier van actievoeren. De discussie zou volgens de stichting vooral moeten gaan over ‘de zes miljoen varkens per jaar die het slachthuis niet eens halen, en voortijdig sterven doordat ze daarvoor te ziek of zwak zijn’. Uit een factcheck van de Volkskrant blijkt dat er inderdaad waarschijnlijk rond de zes miljoen varkens per jaar voortijdig sterven. Het exacte aantal is echter niet bekend.
'Frans Timmermans schendt EU-regels door gebruik dienstauto tijdens campagne'
Dat twitterde Forum voor Democratie-politicus Derk Jan Eppink vorige week woensdagavond. Volgens Eppink staat in de EU Gedragscode voor Commissarissen dat personeel of materiaal van EU niet gebruikt mogen worden tijdens campagnes. NRC concludeert dat Eppink in de eerste instantie gelijk heeft: onder normale omstandigheden mag Timmermans in campagnetijd geen gebruikmaken van zijn Commissie-auto met chauffeur. Er is echter een 'maar': Timmermans wordt volgens de EU-commissie zo ernstig bedreigt, dat hij permanente beveiliging nodig heeft. Daartoe behoort een auto met chauffeur, ook in campagnetijd. De claim is dan ook onwaar.
'Klimaatpanel VN erkent dat opwarming van de aarde niet door de mens is veroorzaakt'
Diverse websites deelden in mei een bericht waarin werd beweerd dat het wetenschappelijke klimaatpanel van de VN, het IPCC, zou hebben gezegd dat het onwaarschijnlijk is dat enkel de menselijke CO2-uitstoot de opwarming van de aarde veroorzaakt. NUcheckt concludeert dat die uitspraak onwaar is: het IPCC heeft niet ontkend dat de mens de oorzaak van de versnelde opwarming van de aarde is.
En verder...
Vorige week ontdekte Nieuwschecker Peter Burger dat een filmpje dat Baudet op Twitter deelde, afkomstig was van de antisemitische website Fenixx. Diezelfde avond vond het debat plaats tussen Rutte en Baudet bij Pauw, waar de video integraal werd uitgezonden. Burger was daar stomverbaasd over. In dit stuk licht de eindredacteur van Pauw zijn keuze toe en vertelt Burger waarom hij het niet eens is met de manier waarop de redactie heeft gehandeld.
Ondanks de grote schoonmaak waarbij Facebook in drie maanden tijd 2,19 miljard fake accounts verwijderde, is het aantal actieve fake accounts juist toegenomen, stelt Buzzfeed. "People who investigate fake accounts on the platform also told BuzzFeed News that the company still fails to remove obvious fakes — even during critical periods, such as the ongoing European Parliament election."
Op voorhand was er veel angst voor nepnieuws omtrent de Europese verkiezingen. De NOS stelt dat de impact van nepnieuws op de afgelopen verkiezingen leek mee te vallen. Er kwam wel nepnieuws voor, maar niet meer dan normaal.
Facebook is in de strijd tegen nepnieuws verschillende samenwerkingen met factcheckorganisaties aangegaan. Hoewel een aantal samenwerkingen inmiddels gestopt zijn, gaat het Franse persbureau AFP stug. Een interview met AFP-factchecker Guillaume Daudin lees je bij de SvdJ.
Benieuwd wie Nieuwschecker Peter Burger precies is en waarom hij is begonnen met factchecken? Universiteit Leiden heeft hem geïnterviewd.
Agenda
Op 18 juni vindt in Amsterdam de Grote Expertisedag Nieuwe Media plaats, waar men gaat praten over manieren waarop techniek de vertrouwensband kan versterken tussen publiek en journalistiek. Nieuwschecker Peter Burger zal daar de masterclass 'Monitoren en researchen van pulp/fake news’ geven. Meer informatie en aanmelden kan via deze link.
1-12 juli: Summer School Trolls, Bots and Dictators van het Digital Methods Initiative, Universiteit van Amsterdam.
Stuur tips!
Hoewel de Europese verkiezingen na dit weekend achter de rug zijn, staan we nog altijd open voor tips. Lees of hoor je een iemand (bijvoorbeeld een politicus) iets zeggen wat je niet vertrouwt? Of zie je op sociale media nepnieuws voorbijkomen? Stuur je tips door naar ons, en wie weet gaan we ermee aan de slag. Je kan ons bereiken via DM op Twitter, een privébericht op Facebook, Instagram of per mail: nieuwscheckersleiden@gmail.com.
Dat was de nieuwsbrief van deze week. Tot volgende week!
Peter Burger, Alexander Pleijter, Fiorella Opromolla en Clémence Overeem