Foto's traceren met nieuwe Google-tool
Hoe belangrijk het is dat factcheckers, journalisten en socialemediagebruikers de herkomst van foto's en video's kunnen achterhalen, blijkt weer uit de stortvloed van misleidende beelden over de oorlog tussen Israël en Hamas. Google introduceert een tool die het zoeken vergemakkelijkt.
Beter beeldchecken met Google
Google heeft een paar vernieuwingen ingevoerd die helpen met het checken van beelden. Allereerst rolt Google het hulpmiddel ‘about this image’ uit. Hiermee krijg je contextinformatie bij een foto te zien in Google Images. Bijvoorbeeld wanneer de foto voor het eerst is gezien door Google en wat andere websites - zoals factchecksites - over de foto te zeggen hebben.
Daarnaast is het nu mogelijk om in de Fact Check Explorer (de speciale zoekmachine van Google voor factchecks) met beeldmateriaal te zoeken. Je kan een foto uploaden of een linkje van een foto invoegen om te zoeken naar factchecks van het betreffende beeld. Op die manier kan je snel vinden of een beeld al eens eerder onder handen is genomen door factcheckers.
Factchecks van Nieuwscheckers
VN-resolutie bevatte wel oproep om gijzelaars vrij te laten
Nederland onthield zich van stemmen over een VN-resolutie over een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas. Nederlandse politici noemden als een van de redenen dat de resolutie geen of geen voldoende oproep bevatte onmiddellijk de Israëlische gijzelaars vrij te laten. In de resolutie is echter wel degelijk een clausule opgenomen die oproept tot de "onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle burgers die illegaal gevangen worden gehouden". Lees hier onze factcheck.
Factchecks van andere media
Percentage opgeloste verkrachtingen ligt genuanceerder dan PVV beweert
90% van de verkrachtingen in Nederland wordt nooit opgelost. Dat beweer het partijprogramma van de PVV. De Stentor checkte deze bewering en ontdekte een genuanceerder verhaal. Als ‘opgelost’ wordt opgevat als ‘leidt tot een veroordeling’, dan is bijna 7% van het aantal meldingen opgelost, 19% van het aantal aangiften en 73% van het aantal zaken dat voor de rechter komt.
Rusland is economisch niet sterker dan Duitsland
Volgens het Kremlin, een Belgische politicus en een aantal blogs, heeft de Russische economie de Duitse recent ingehaald en is daarmee de grootste van Europa. Factcheck Vlaanderen zocht uit waar deze uitspraak op stoelt en kwam uit op gegevens van het IMF en de Wereldbank. Volgens de Wereldbank is de Russische economie slechts volgens één parameter de grootste van Europa: de absolute koopkracht. Op andere gebieden is dit niet het geval en volgens de cijfers van het IMF is zelfs op die ene parameter Rusland niet de grootste.
Video toont geen Turkse blokkade van de Bosporus
Op sociale media gaat een video rond van tientallen schepen in de Bosporus. Volgens commentaren zou het gaan om Turkse schepen die de Bosporus voor Russische schepen blokkeren. Knack onderzocht dit en kwam erachter dat de beelden geen blokkade tonen. In werkelijkheid is een parade te zien die op 29 oktober gehouden werd ter ere van het honderdjarig bestaan van Turkije. Desondanks is het wel zo dat Turkije de Bosporus sinds februari 2022 voor Russische oorlogsschepen blokkeert.
Luistertip
Deze week werd Nieuwschecker Alexander geïnterviewd voor de podcast Sprekend RD van het Reformatorisch Dagblad. Hierin vertelt hij over misleidende beelden op sociale media tijdens (internationale) conflicten en crisissituaties, en legt hij uit waarop je moet letten als je twijfelachtige beelden voorbij ziet komen.
En verder
Dat msn.com redacteuren heeft vervangen door ai, is nog geen succes: de nieuwssite die eigendom is van Microsoft, publiceert daardoor soms onjuiste berichten en andere eigenaardigheden. [CNN]
Onlangs blunderde msn.com met een nieuwsbericht over een overleden vrouw, waaronder een automatisch gegenereerde poll verscheen met de vraag wat lezers dachten dat de doodsoorzaak was: moord, een ongeluk of zelfmoord. De poll stond onder een bericht dat msn.com had overgenomen van The Guardian, wat zorgde voor woede bij The Guardian.
Pieter Omtzigt suggereerde in een verkiezingsdebat dat de wachtlijsten voor psychologen minder lang zouden zijn als de psychologie-opleidingen in het Nederlands zouden zijn. Dat is niet waar, schrijven Casper Albers en Barbara Wisse van de Rijksuniversiteit Groningen in een opiniestuk in Trouw. Het probleem zit ‘m in een tekort aan stageplaatsen en gebrek aan overheidsfinanciering om meer studenten op te leiden tot psycholoog.
Na het overlijden van de acteur Matthew Perry, bekend van de comedyserie Friends, werd al snel - zonder enig bewijs - op sociale media de insinuatie verspreid dat een coronavaccinatie de oorzaak zou zijn, terwijl al langer bekend is dat zijn gezondheid zwak was door langdurig alcohol- en drugsgebruik. [Wired]
Leica brengt een 'desinformatieresistente camera' op de markt. Metadata (datum, plaats, etc.) worden veilig opgeslagen en zijn oproepbaar voor kijkers die op een icoontje in de hoek van een foto klikken. De camera is helaas wel bijzonder prijzig.
Net gelanceerd (we hebben het zelf nog niet getest): Bron, het platform voor alle decentrale overheidsdocumenten. Speciaal ontworpen voor de regionale journalistiek.