Factcheckmarathon over de finish
Factcheckmarathon over de finish
De rode potloodjes verzamelen weer stof en de stembiljetten gaan de archieven in. De verkiezingen zijn voorbij en ook de factcheckers mogen de politiek op een lager pitje zetten. Voor we weer in het nieuws duiken, delen we nog één keer de resultaten van een succesvolle factcheckmarathon, inclusief de onmisbare aftermovie!
Terugblik factcheckmarathon: 9 dagen; 45 checks
Het zit er op! 9 dagen intensief de feiten achterna rennen, wordt beloond met maar liefst 45 factchecks. Hoe graag we het ook willen, we kunnen ze in deze nieuwsbrief niet allemaal op een rij zetten. Daarom delen we 5 checks, onze asiel-explainer en geven we je een kleine sfeerimpressie met de aftermovie. Toch tijd te veel? Volg dan deze link voor een overzicht van de hele marathon!
Heerma (CDA) overdrijft hoeveel meer asielzoekers arme gemeenten opvangen dan rijke gemeenten
Tijdens het NPO Radio 1-verkiezingsdebat beweerde Pieter Heerma (CDA) dat de top 20 rijkste gemeenten vier keer minder asielzoekers opvangen dan de top 20 armste gemeenten. De 20 rijkste gemeenten vangen inderdaad minder asielzoekers op, maar dit verschil is een stuk kleiner dan de fractievoorzitter van het CDA beweert. De cijfers die Heerma aanhaalt, gaan over de jaren 2005-2015 en zijn dus achterhaald. Lees de hele check hier.
Drentse wolven een groeiend probleem
In een reportage over de Provinciale Statenverkiezingen in Drenthe beweert NRC dat wolven steeds meer schapen dood bijten. Er heeft zich inderdaad een wolvenpaar in de provincie gevestigd, dat bovendien jongen heeft gekregen. Dit heeft vervolgens geleid tot een vervijfvoudiging in het aantal door wolven gedode schapen. Drenthe is dan ook de provincie waar wolven de meeste slachtoffers maken. Meer informatie op Nieuwscheckers.nl.
Nanninga (JA21) wijst statushouders onterecht aan als oorzaak van wachtlijsten voor woningen
In een interview met Trouw eind februari zei Annabel Nanninga van JA21: “De wachtlijsten voor de woningen zijn er omdat statushouders voorgaan.” De uitspraak van Nanninga klopt niet. Gemiddeld gaat een op de tien woningen naar een statushouder. Als dat niet zo was, zou elke 10 maanden wachttijd daardoor met één maand afnemen. Wel kan het daarbij oneerlijk voelen als statushouders de wachtrij passeren en direct een woning krijgen, maar dat gebeurt alleen tijdelijk en in noodgevallen. Lees hier meer.
Boon (PVV) noemt asielopvang ten onrechte luxe
Asielzoekers verblijven op meerdere plekken in Nederland op cruiseschepen. PVV-statenlid Maikel Boon beweert dat ze hier een luxe leventje leiden en drie keer per dag warm kunnen eten. Dit klopt niet. Van de luxe waar deze boten om bekend staan, is namelijk weinig over. Alle faciliteiten zoals de sauna en het zwembad zijn gesloten en de asielzoekers krijgen eens per dag warm eten. In dit artikel lees je meer over de woonomstandigheden.
Stikstofreductie gevolg van EU-richtlijnen, niet EU-eisen
Moeten wij van Europa stikstof reduceren of hebben we dat zelf bedacht? De Boer Burger Beweging meent dat het huidige stikstofprobleem door onszelf is gecreëerd. De bewering klopt deels. Dat Europa nooit heeft gezegd dat wij stikstof moeten reduceren om onze natuurdoelen te halen klopt als het over Natura 2000-gebieden gaat, maar dat Nederland de stikstofreductie zelf heeft bedacht is niet correct. De Nederlandse Wet stikstofreductie en natuurverbetering wordt niet voorgeschreven door de EU, maar is nodig om te voldoen aan de verplichtingen van de Habitatrichtlijn. De hele check lees je hier.
FvD-kandidaat deelt antisemitische complotten
Het Nederlandse politieke landschap is niet immuun voor antisemitische complotdenkers. FvD-lid Daniël Osseweijer, tijdens de afgelopen verkiezingen nummer 2 op de lijst in Drenthe, schildert de Russische revolutie af als een Joods complot, maakt reclame voor een antisemitisch boek over Joodse bankiers en prees herhaaldelijk een Twitteraccount aan van iemand die Jodenhaat verspreidt.
Osseweijer kwam in 2021 al in opspraak door de opvallende frequentie waarmee hij op Twitter accounts van antisemitische complotdenkers promootte. Hij sprak deze bewering destijds tegen. Lees het artikel op onze site voor een overzicht van de complotten die Osseweijer heeft gedeeld.
Hoe jouw stem het asielbeleid van de provincie beïnvloedt
In de verkiezingsstrijd vliegen beweringen over het Nederlandse asielbeleid ons om de oren. Maar wat betekent jouw stem tijdens de Provinciale Statenverkiezingen nou echt voor het asielbeleid? Nieuwscheckers neemt je in deze explainer mee langs de verantwoordelijkheden van de provincie.
Factchecks van andere media
Rob Jetten snapt wel degelijk wat stikstof is
De term stikstof is verwarrend en leidt vaak tot miscommunicatie. Op sociale media gaat een quote van Rob Jetten rond waarin hij stikstof een stofje noemt dat een verstikkende deken over onze natuur heen legt. Door deze uitspraak wordt de expertise van Jetten in twijfel getrokken: de atmosfeer zou namelijk voor zeventig procent uit stikstof bestaan en dus nooit simpelweg een deken kunnen zijn. Om te illustreren dat de minister van Klimaat en Energie wel degelijk weet waar hij het over heeft, legt dpa het verschil uit tussen stikstof (N2) en de verbindingen die stikstof met andere stoffen aangaat, zoals stikstofoxiden (NOx) en methaan (NH3). Jetten doelt in zijn uitspraak op deze stikstofverbindingen. Die zijn in overvloed schadelijk voor het milieu.
Amerikaanse bank stortte niet in door “wokeness”
Conservatieve Amerikaanse politici beweren dat het faillissement van Silicon Valley Bank te wijten is aan inclusieve en klimaatbewuste investeringen. Experts laten aan The New York Times weten dat dit niet klopt. De bank ging failliet door financiële blunders en een bankrun. Bovendien is de bank niet bovengemiddeld ‘woke’. Het beleid is vergelijkbaar met andere, nog functionerende banken.
En verder…
De BBB werkt nauw samen met de stichting Agrifacts, een organisatie die naar eigen zeggen feiten controleert. NRC zet vraagtekens achter de betrouwbaarheid van de informatie die Agrifacts naar de BBB doorspeelt.
Nepnieuws is geen hedendaags fenomeen. Vertaler Floris Overduin vertelt aan De Volkskrant hoe redenaar Dio van Prusa in de eerste eeuw na Christus beweerde dat niet de Grieken, maar de Trojanen de oorlog wonnen.
De nieuwe versie van webarchief The Wayback Machine heeft vele handige functies. Digital Investigations zet ze op een rij.
De burgemeester van een stad in New Jersey heeft per ongeluk een partnerschap afgesloten met Kailasa, een land dat niet echt bestaat. Zes dagen later werd de fout ontdekt en de overeenkomst opgeschort. [The Guardian]
Complotdenker Wim Dankbaar verloor zijn fortuin, vrouw en vrijheid door zijn obsessie met een moordzaak van 24 jaar geleden. Nu moet Dankbaar opnieuw, op verdenking van belaging, de cel in. [Chris Klomp]
Kijktip - Baudet en het zwarte gat vol complotten
Agenda
April
20 - Benedmo-webinar: Making factchecks work. Door onderzoekers Michael Hameleers en Marina Tulin. Schrijf je hier in.