Boterkoffie, vakantiehuizen en vapes

De kiezer heeft gesproken en de PVV is als grootste partij uit de bus gekomen. Wat dit betekent voor factcheckers en de journalistiek in het algemeen zal de komende tijd blijken. Ondertussen blijven wij onvermoeibaar door factchecken met vandaag weer vier nieuwe factchecks van eigen bodem. Zo bevatten vapes minder nicotine dan sigaretten, ligt het ecologisch tekort rond de 40% en weet niemand hoeveel mensen er in vakantiehuizen wonen. Ook duiken we in de wondere wereld van boterkoffie: koffie met boter erin zou je extra scherp maken in je hoofd. Maar juich niet te vroeg, want dit is nog onbewezen.

Factchecks van Nieuwscheckers

Geen bewijs voor gezondheidseffecten boterkoffie

RTL Boulevard toont een nieuwe trend: ontbijten met koffie met daarin een flinke klont boter en speciale kokosolie. Die combinatie zou verzadigend werken en meer mentale energie geven, maar daarvoor is geen bewijs. De bedenker van dit drankje en de bijbehorende claims blijkt een track record te hebben van foute beweringen rond voeding. Het hele verhaal lees je hier.

Voetbalfans zingen niet voor Palestijnen

Op X en TikTok gaat een video rond die zogenaamd Spaanse voetbalfans laat zien die zingen om steun te uiten voor Palestina. Dit klopt niet: de fans zijn Marokkaans. Het lied is wel in het Spaans, maar gaat niet over Palestina, maar over marihuana en cocaïne. In 2019 zongen deze supporters overigens wel voor Palestina. De complete factcheck lees je hier.

Legale vapes bevatten minder nicotine dan pakje sigaretten

Volgens het CDA en een groep longartsen bevat één vape meer nicotine dan een heel pakje sigaretten. Er zijn alleen veel verschillende soorten vapes en sigaretten en hoeveel nicotine een roker binnenkrijgt hangt van diverse factoren af. Nieuwscheckers vergelijkt verschillende vapes en sigaretten met elkaar en concludeert dat legale vapes vaak minder nicotine afgeven dan een pakje sigaretten. Lees de volledige factcheck hier.

Niemand weet hoeveel mensen er permanent in een vakantiehuis wonen

Permanent in een vakantiehuis wonen. Officieel mag het niet, maar toch gebeurt het in Nederland in groten getale. Maar hoe groot die getalen precies zijn, weet niemand. De BBB zegt dat het 55.000 tot 160.000 mensen zijn. Met een enorme bandbreedte als deze, zit je immers altijd goed. De rapporten waarop deze cijfers gebaseerd zijn kan je terugvinden in de factcheck. 

Ecologisch tekort is groter dan Partij voor de Dieren beweert

Volgens Esther Ouwehand maken we 30% van de tijd meer grondstoffen op dan de wereld kan produceren. Politici van de Partij voor de Dieren beweren dit al jaren, maar de percentages veranderen steeds: van 30% tot 35% en zelfs 40%. Nieuwscheckers dook de cijfers in en kwam er achter dat het tekort vaker hoger is dan 40%. Lees de volledige factcheck hier.

Aftermovie Factcheckmarathon

39 factchecks en 6 kilo chocoladepepernoten verder, is de Factcheckmarathon tot zijn einde gekomen. Bekijk hier de aftermovie:

Vacaturetip

Het Instituut voor Beeld en Geluid zoekt een senior onderzoeker nieuwswijsheid voor 32 tot 40 uur per week. Als onderzoeker ga je kijken naar ontwikkelingen op het gebied van journalistiek, desinformatie en nieuwswijsheid en je gaat dit onderzoek op verschillende manieren uitdragen. Je brengt verbindingen met onderzoekers tot stand, en voert zelf onderzoek uit. Solliciteren kan tot 1 december. Lees de hele vacature hier.

En verder…

• Een paar weken terug ging een oude brief van Osama bin Laden viral op TikTok. The Washington Post reconstrueerde hoe de paniek rondom de brief zich ontwikkelde.

• Mis- en desinformatie viert hoogtij op X, zo ook rond Israël en Gaza. De Community Notes die dit zouden moeten verhelpen verschijnen te weinig en te laat, waardoor ze geen goede vervanging zijn van moderatie. [Bloomberg]

• YouTube heeft een overzicht gegeven over wat het gaat doen tegen het gebruik van generatieve AI. Zo krijg je het voortaan te zien als AI gebruikt is bij het maken van een video. [YouTube]

• Bellingcat-oprichter Eliot Higgins gaat in een interview met tijdschrift Mother Jones in op de rol die open-source intelligence speelt in de oorlog in Israël en Gaza.

• Elon Musk ligt onder vuur omdat hij op zijn eigen platform X een antisemitische complottheorie en de Pizzagate-theorie steunde. Verschillende bedrijven hebben hierdoor hun uitgaven op X op pauze gezet. [CNN]